Σεισμός, εχθρός προ των πυλών!

- Σεισμός, σεισμός ξύπνα!
- Τι... μα τι γίνεται;!
- Έξω γρήγορα, γρήγορα σήκω σου λέω!
- Το παιδί, πάρε το παιδί, τρέξε!
- Βάλε κάτι πάνω σου, είσαι γυμνός!
- Ταράτσα ή κάτω;!...

Είναι γεγονός ότι το θέμα απασχολεί όλο και περισσότερο, παγκοσμίως αλλά και εμάς εδώ στην Ελλάδα.

Είναι γνωστό πια, ότι βρισκόμαστε σε χώρα που εδρεύει γεωγραφικά σε μια αρκετά σεισμογενή περιοχή. Πολλά τα επίφοβα / επικίνδυνα σημεία, βάσει σεισμολογικών εκτιμήσεων, για σχεδόν βέβαιους νέους και ακόμα χειρότερα, μεγάλους σεισμούς.
Δυστυχώς πολλά απ’ αυτά είναι και σε άμεση σχέση με κατοικήσιμες έως και πολυπληθείς περιοχές (πόλεις, κωμοπόλεις κλπ). Κατά συνέπεια είναι θέμα που σχεδόν όλους μας αφορά ή θα πρέπει να μας αφορά και μάλιστα σε σημαντικό βαθμό.
Ο βαθμός αυτής της σημαντικότητας επαληθεύεται, αν αναλογιστούμε τα καταστροφικά και άμεσα συνήθως αποτελέσματα ενός μεγάλου σεισμού. Μια απλή αναδρομή σε παρόμοια περιστατικά ανά τον κόσμο αρκεί για να έχουμε μια αρκετά σαφή εικόνα σε αυτό.
Άρα πρέπει ακόμα κι εμείς σαν απλοί πολίτες ή έστω κάτοικοι αυτού του πλανήτη, να προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε τέτοιες ανεπιθύμητες καταστάσεις.

Το πρώτο και ίσως σημαντικότερο βήμα λοιπόν, είναι η αναγνώριση του προβλήματος στην έκταση που έχει. Μόνο τότε μπορούμε να θορυβηθούμε επαρκώς και κατά συνέπεια να προσπαθήσουμε για τα επόμενα βήματα μας.
Η αλήθεια είναι ότι ο «αντίπαλός» μας είναι πολύ μεγάλος! Έχει πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με εμάς. Πρακτικά, μη γελιόμαστε, δεν υπάρχει τρόπος να τον «πολεμήσουμε». Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ενισχύσουμε την «άμυνά» μας απέναντί του. Ακόμα κι έτσι όμως, είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα για εμάς γιατί, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, δείχνει να είναι τελείως απρόβλεπτος και ως προς το χρόνο και ως προς τον τόπο αλλά και ως προς την ισχύ της «επίθεσής» του. Άρα το μόνο που μας μένει να κάνουμε, είναι να είμαστε σε συνεχή βάση, το δυνατό καλύτερα, προετοιμασμένοι για το σχεδόν βέβαιο και βίαιο χτύπημά του.

Η προετοιμασία αυτή κανονικά ξεκινά από τον τρόπο κατασκευής των ίδιων μας των σπιτιών και γενικότερα των χώρων που στεγαζόμαστε. Θα πρέπει να είναι αυστηρώς σύμφωνα με τις νέες οικοδομικές προδιαγραφές που είναι σε θέση να παίρνουν μέριμνα για αντιμετώπιση ακόμα και σε πολύ σοβαρά σεισμικά περιστατικά. Εννοείτε πως σε αυτή τη φάση θα πρέπει να είμαστε σε θέση να μη σκεφτούμε τα παραπάνω έξοδα για καταλληλότερα κατασκευαστικά υλικά και τεχνικές προδιαγραφές οικοδόμησης προκειμένου να μπορούμε να διασφαλίσουμε την βιωσιμότητα μας μέσα σε αυτά.

Εδώ βέβαια, πολλοί από εμάς, δεν έχουμε το πλεονέκτημα κάποιας διαφορετικής επιλογής από αυτή που μας έχει «κληρώσει». Κακά τα ψέματα, τα περισσότερα κτίσματά μας είναι πια πολύ παλιά και συνήθως «ανήμπορα» για πολύ δυνατές «συγκινήσεις» από έντονα σεισμικά φαινόμενα. Επίσης, συνήθως δεν έχουμε την πολυτέλεια να επιλέγουμε τον εργασιακό μας χώρο βάσει και της κτιριακής του κατάστασης παρόλο που καταναλώνουμε κι εκεί τόσο σημαντικό μέρος της ζωής μας.
Είπαμε, δυστυχώς είμαστε σε μειονεκτική θέση απέναντι στον «αντίπαλό» μας ακόμα και για τη διατήρηση μιας καθαρά αμυντικής θέσης.

Μια κάποια πιθανή λύση, για τα δικά μας τουλάχιστον κτίρια που τυχόν ανήκουν σε αυτή την ατυχή κατηγορία, θα ήταν να συμβουλευτούμε κάποιον καλό μηχανικό ώστε να μας προτείνει τι θα μπορούσαμε να κάνουμε, έστω και μεταγενέστερα της κατασκευής του κτιρίου μας, προς την ενίσχυση των σχετικών αντοχών του. Δυστυχώς όμως κι αυτό σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν μπορεί να υλοποιηθεί είτε γιατί τελικά δεν υπάρχουν τα περιθώρια για παρεμβάσεις είτε γιατί θα απαιτούσε πολύ σημαντικές δομικές αλλαγές πράγμα που, μεταξύ των άλλων, μεταφράζεται σε δυσβάσταχτα πιθανά κόστη συν πολύ μεγάλη αναστάτωση στους κατοίκους του κτιρίου για αρκετό χρόνο.
Άρα τι μένει στον πολύ τον κόσμο για καλύτερη προστασία;! Όσο και να ακουστεί απαισιόδοξο αυτό που θα πω, πρακτικά είναι ελάχιστα πράγματα που σίγουρα κι αυτά, σε πολύ άσχημες εξελίξεις, δεν θα αρκούν για να σωθεί τελικά ο κόσμος. Όχι σε ικανοποιητικό ποσοστό τουλάχιστον.
Οι περισσότεροί μας λοιπόν, είμαστε στο έλεος της τύχης μας όσο αφορά την παθητική μας ασφάλεια από τους μεγάλους σεισμούς.
Ωστόσο έστω και με αυτά τα λίγα που θα μπορούμε να έχουμε προετοιμάσει, δίνουμε κάποια ελπίδα στην πολυπόθητη σωτηρία μας.

Επίσης πολύ σημαντικό κεφάλαιο για θετικότερα αποτελέσματα σε μια τέτοια εξέλιξη, πέρα από το τι θα πρέπει να ξέρουμε και να έχουμε προετοιμάσει πριν από το «χτύπημα», είναι και το τι θα πρέπει να κάνουμε κυριολεκτικά κατά την ώρα του μεγάλου σεισμού ώστε να μην την πατήσουμε τελικά απλά και μόνο από κάποια λάθος μας ενέργεια.
Κακά τα ψέματα. Όσο και να θεωρεί κανείς ότι έχει «δουλέψει» με το θέμα «σεισμός», την ώρα που βιώνει κάποιον ισχυρό σεισμό, ασυναίσθητα ενεργοποιούνται μέσα του, με τελείως βίαιο τρόπο, μηχανισμοί αυτοπροστασίας που όσο το φαινόμενο συνεχίζεται, δημιουργούν πολύ εύκολα καταστάσεις εσωτερικού πανικού. Στη συνέχεια και σε συνδυασμό με τον αντίστοιχο πανικό των γύρω του, πολύ εύκολα μετατρέπεται όλη η σκηνή σε μαζικό πανικό. Σε κατάσταση τέτοιου πανικού είναι πολύ δύσκολο να λειτουργήσει κανείς με τον σωστό για την περίσταση τρόπο. Κατά συνέπεια θα είναι εκτεθειμένος σε πολύ περισσότερους κινδύνους από αυτούς που τυχόν προκαλεί ο ίδιος καθαυτός ο σεισμός.

Σίγουρα δεν είμαι ο καταλληλότερος στο να δώσω σωστές οδηγίες στο τι ακριβώς θα πρέπει να κάνουμε πριν, κατά αλλά και μετά από ένα μεγάλο σεισμό. Έχουν όμως ήδη δημοσιευθεί σε παγκόσμιο επίπεδο ειδικευμένες συμβουλές που καλό θα ήταν να τις εμπεδώσουμε και μάλιστα το συντομότερο δυνατό.

Μερικά χρήσιμα επίσημα Ελληνικά links για τους σεισμούς είναι αυτά:

Γεωδυναμικό ινστιτούτο
Ο.Α.Σ.Π.
EearthQuakeNet
Βικιπαίδεια
Ι.Τ.Σ.Α.Κ.
Ε.Κ.Π.Π.Σ.
P.S.L.
Α.Π.Θ. Γεω.

Άφησα τελευταίο το πολύ σημαντικό θέμα που λέγεται «πρόβλεψη σεισμών».
Φυσικά όταν αναφερόμαστε σε αυτόν τον τίτλο, ουσιαστικά εννοούμε την πρόβλεψη των μεγάλων σεισμικών γεγονότων, με μεγάλη ακρίβεια, σε βραχυπρόθεσμη ισχύ και ως προς το μέγεθος και ως προς τον χρόνο αλλά και ως προς τη γεωγραφική θέση του επίκεντρου. Αν και δεν είμαι ειδικός, αυτό που έχω αντιληφθεί είναι ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο να μπορεί να εφαρμοστεί μια τέτοια μέθοδος πρόβλεψης, με αξιόλογη φυσικά ευστοχία / αξιοπιστία. Ο κύριος λόγος που το λέω αυτό είναι γιατί καταλαβαίνω πως σε αυτό το μηχανισμό θα πρέπει να σταθμιστούν και μάλιστα με μεγάλη ακρίβεια, πάρα πολλοί τελείως αστάθμητοι ως τώρα παράγοντες.
Ωστόσο σε καμιά περίπτωση, με την ίδια λογική προσωπικής μου καθαρά εκτίμησης, δε το θεωρώ και ακατόρθωτο τελικά.
Ο λόγος που το λέω αυτό είναι ότι στην εποχή μας πια, έχουν αναπτυχθεί σε απίστευτο (για τον κοινό νου) βαθμό, διάφορες επιστήμες που σε κατάλληλη συνεργασία είναι σε θέση να κάνουν, αυτά που πολλοί θα μπορούσαν να τα πουν, και «θαύματα».
Οι ταχύτητες επεξεργασίας δεδομένων μπορούν να αγγίξουν αστρονομικά νούμερα. Το σύνολο των δεδομένων (καταγεγραμμένων γνώσεων) για πάρα μα πάρα πολλά θέματα σε επιστημονική βάση είναι τουλάχιστον τεράστιο. Οι αξιόλογοι επιστήμονες που υπάρχουν στον κόσμο είναι πάρα πολλοί πια. Τα κονδύλια που θα μπορούσαν να διατεθούν για αξιοπρεπείς έρευνες και μελέτες είναι θεμιτά για τα οικονομικά μεγέθη των μεγάλων υποστηρικτών ή και αναδόχων εταιριών ή, γιατί όχι, και κυβερνήσεων.
Άρα το θέμα πιθανότατα είναι ο σωστός συντονισμός κάτω από το υγιές πνεύμα της κοινωνικής προστασίας.
Δεν αρκεί να υπάρχει απλά ο Χ επιστημονικός οργανισμός που ναι μεν είναι επί των επάλξεων αλλά ουσιαστικά μόνο μετά το τραγικό γεγονός ενός μεγάλου σεισμού. Σε μεγάλο βαθμό αυτό μπορούν πια να το κάνουν και μόνο οι υπολογιστές. Το να δώσουν δηλαδή επίσημα και έγκυρα την πληροφορία του γεγονότος που όμως ήδη συνέβη. Το ζήτημα είναι να υπάρχει έρευνα με ανοιχτά μυαλά σε κάθε πιθανή κατεύθυνση μελέτης φαινομένων, στατιστικών, ενδείξεων, προτάσεων κ.α.

Όμως θεωρώ ότι αρκετά έγραψα εγώ! Καιρός να ακούσουμε όλοι και τις δικές σας απόψεις για το ζήτημα!

Αξιολόγηση:

{[['', '']]}

{["Useless", "Boring", "Need more details", "Perfect"]}